Wiedza medyczna

#

Tomografia komputerowa zębów

  • 29 marca 2021

Tomografia komputerowa wiązki stożkowej (CBCT) jest innowacyjną techniką obrazowania szczęki i twarzoczaszki, dokładniejszą od panoramicznego zdjęcia rentgenowskiego. Badanie to spowodowało rewolucję w świecie stomatologii, ułatwiło przejście diagnostyki stomatologicznej z obrazów 2D na 3D. CBCT pozwala lekarzowi zaplanować leczenie stomatologiczne i znaleźć przyczynę bólu zęba.

1. Co to jest CBCT?

Tomografia komputerowa wiązki stożkowej (CBCT) jest metodą pozwalającą na precyzyjne, trójwymiarowe (3D) obrazowanie struktur tkankowych szczęki i jej otoczenia. CBCT pozwala na uzyskanie obrazów o wyższej jakości diagnostycznej przy krótszym czasie ekspozycji. Podczas badania dawka promieniowania, na którą narażony jest pacjent jest 10-krotnie niższa w porównaniu do tradycyjnej tomografii komputerowej szczękowo-twarzowej.

Podczas tomografii, wiązka promieniowania rentgenowskiego w kształcie stożka porusza się wokół pacjenta, wykonując szereg obrazów (widoków). Na ich podstawie generowane są wysokiej jakości obrazy 3D.

Badanie pozwala na uzyskanie trójwymiarowego obrazu struktur zębowych i kości w obrębie twarzoczaszki podczas jednego skanu, co umożliwia bardziej precyzyjne planowanie leczenia. CBCT dostarcza szczegółowych informacji o tkankach twardych, ale nie dostarcza wyczerpujących informacji o tkankach miękkich, takich jak węzły chłonne, nerwy czy mięśnie.

2. Kiedy wykonuje się CBCT?

CBCT jest najczęściej stosowane przez stomatologów, gdy pantomogram, który daje obraz 2D, jest niewystarczający, wymagający dokładniejszych, trójwymiarowych obrazów struktur. Badanie pomaga ocenić stan zdrowia szczęki, zębów, kości twarzoczaszki, jamy nosowej i zatok. Tomografia komputerowa wiązki stożkowej jest pomocna w diagnozowaniu zaburzeń stawu skroniowo-żuchwowego, wyborze dokładnego umiejscowienia implantów dentystycznych, a także wykrywaniu, mierzeniu i leczeniu guzów szczęki. Służy również do określania struktury kości i ustawienia zębów. Dzięki temu stomatolog może precyzyjnie zlokalizować źródło problemu i bólu.

CBCT szczęki nie wykorzystuje technik rezonansu magnetycznego, dlatego możliwe jest jego zastosowanie w przypadku ran postrzałowych, fragmentów ciał obcych wbitych w szczękę w wyniku wypadku samochodowego lub przemysłowego, a także w celu zlokalizowania złamanych podczas zabiegów igieł stomatologicznych.

Za pomocą tomografii wiązki stożkowej można zmierzyć liczbę korzeni w zębie, określić ich morfologię, zbadać kanały korzeniowe. Jest niezawodnym narzędziem w przedoperacyjnej ocenie zębów i struktur otaczających, określając wielkość i rozległość zmian poprzez bardzo dokładne pomiary. Badanie pomaga postawić właściwą diagnozę w celu ustalenia najwłaściwszego dla pacjenta leczenia.

Tomografia stożkowa jest metodą z wyboru przy planowaniu implantologicznym, dostarczając, oprócz gęstości kości (możliwej do uzyskania dzięki tomografii klasycznej), pełnego zakresu informacji potrzebnych do przeprowadzenia zabiegu implantologicznego. A w połączeniu ze skanami zewnątrzustnymi i specjalnymi programami komputerowymi pozwala na projektowanie i wykonywanie szablonów do implantacji z nawigacją.

3. Tomografia wiązki stożkowej - jak się przygotować?

CBCT nie wymaga specjalnego przygotowania. Przed badaniem pacjenci proszeni są o usunięcie wszystkich metalowych przedmiotów, np. okularów, spinek do włosów, biżuterii, aparatów słuchowych. Przedmioty te mogłyby przeszkadzać w badaniu, a uzyskany obraz nie byłby czytelny.

4. Jak często powinno się wykonywać CBCT?

Częstotliwość wykonywania CBCT powinna być ustalana indywidualnie dla każdego pacjenta, na podstawie jego wieku, stanu zdrowia oraz objawów zaobserwowanych przez lekarza podczas wizyty. W razie jakichkolwiek pytań lub wątpliwości dotyczących badania należy porozmawiać z lekarzem.

Kobiety powinny zawsze informować lekarza, jeśli istnieje prawdopodobieństwo, że mogą być w ciąży. Nie powinny poddawać się tomografii komputerowej ani żadnym innym badaniom opartym na promieniowaniu. Jeśli bezwzględnie konieczne jest wykonanie tomografii wiązki stożkowej u pacjentek w ciąży, lekarz musi podjąć dodatkowe środki ostrożności.

5. Czy na badanie CBCT potrzebne jest skierowanie?

Na tomografię komputerową, cefalogram i pantomogram potrzebne jest skierowanie. Powodem takiej regulacji prawnej jest zapobieganie nadużywaniu tych metod oraz ograniczenie ilości promieniowania, na które narażony jest organizm człowieka. Należy zaznaczyć, że lekarz stomatolog kieruje pacjentów na badania tylko wtedy, gdy jest to konieczne. Nowoczesne urządzenia stosowane w klinikach zostały opracowane tak, aby zminimalizować ilość promieniowania potrzebnego do wykonania tomografii komputerowej wiązki stożkowej. Skierowanie może wystawić lekarz stomatolog lub inny lekarz specjalista. Na badanie rentgenowskie zębów okołowierzchołkowych nie jest potrzebne skierowanie.

6. Ile kosztuje tomografia komputerowa CBCT?

Koszt badania CBCT szczęki jest zróżnicowany w zależności od miasta, w którym znajduje się klinika oraz od jakości aparatury posiadanej przez daną pracownię. W dużych miastach koszty CBCT są zazwyczaj wyższe. Koszt tomografii wiązki stożkowej waha się od 120 do 250 zł za badanie. Niektóre placówki wliczają koszt badania w cenę zabiegów stomatologicznych.

CBCT szczęki jest technologią powszechnie dostępną w praktyce stomatologicznej. Daje ona większe możliwości diagnozowania i leczenia pacjentów. Metoda ta powinna być stosowana po przeprowadzeniu dokładnego badania pacjenta, a także wtedy, gdy inne techniki, np. obrazowanie 2D, nie są wystarczające. Podstawowym powodem stosowania tomografii komputerowej wiązki stożkowej w stomatologii jest maksymalizacja korzyści dla pacjenta przy jednoczesnej minimalizacji ryzyka związanego z promieniowaniem jonizującym. Więcej o tomografii komputerowej zębów dowiesz się na https://cdcstomatologia.pl/tomografia.html.